No idi napalabas a Disiembre ket sinelebraran ti Estado ti Hawaii ken ti pagiliantayo ti maika-100 a tawen dagiti Sakada, dagiti kaunaan a Filipino a napan nangged iti kaunasan sadiay ken nangited iti panagraem ken pakaidaydayawan ti kinabannuarda, kabaliktad met dagitoy sakasaka a Sakada.

Wen, Virginia, agkaiwara ti Sakada iti gimong iti agdama ket nasken ti panagdalus tapno ad-adda  pay ti pannakaitandudo iti makunkuna a napudpudno a panagserbi kadagiti umili babaen ti nawaya, patas ken kinapudno a panagipadamag.

Maysa kadagiti addang tapno maksayan no di man mapukaw dagitoy a Sakada ti panangdalus a mismo iti uneg ti inaladan wenno iti mismo nga uneg ti balay. Ta saan met a makapagtignay dagitoy no awan ti kumpetanda.  Kasda balite dagitoy. No awan ti kumpetanda, saanda a makalayog ket in-inutda nga agpukaw.

Nga isu ti ar-aramiden dagiti dadduma.

Nakaellekkami ken ni Pari Fred, beterano a journalist ken government information officer idi nabasami ti anunsio iti maysa nga aglinawas a pagiwarnak: kasapulanda ti field reporter nga agkedked a mairaman iti listaan ti blue book ti hueteng; reporter a saan a protektor dagiti sugalan ken illegal a pallotan, protection racket ken saan a protektor dagiti aglaklako iti maiparparit a droga; saan a protektor dagiti ambulant vendors iti siudad, ngem kangrunaan ti amin, dina isakada ti sinuratna nga artikulo!

“Beteranoak a copywriter ngem abakennak daytoy,” inaminko ken ni Pari Fred. Saan pay a napasamak daytoy iti pakasaritaan ti pagiwarnak.

“Kasano ti kinaseriosoda aya?”

“Padasem a…” insutil ni Pari Fred.

Okey, nasutilak met no maminsan. Sumutilak man met uray ita laeng a gundaway, nakunak.

Weekly ti frequency ti broadsheet. Iti sibubukel a Cordillera ti sirkulasionna ngem kangrunaanna iti Siudad ti Baguio.

Nagpirmaak iti application paper. Immisem pay ti sekretaria a nangmatmat kaniak idi mabasana a duapulon a tawen ti eksperiensak a kas media man.

Pinastreknak iti opisina ti publisher.

“Ania ti al-alamidem ditoy, padle? Ita man pay…” nakuna ti publisher.

Diak a ninamnama nga isu gayam ti publisher. Diak ngamin binasa ti editorial box ti broadsheet. Nasurok a duapulo a tawen a dikam nagkita iti personal nupay agpadakami nga agnanaed iti siudad. Naam-ammok a kas maysa kadagiti reporter ti The Tribu News ken ti The Tribu Magazine.

Maysa kadagiti reporter a saanna  nga  ammo ti agisakada kadagiti artikulona. Siak idi ti nakatoka iti Iluko Section. Idi nakastrekak iti radio idi 1992, nakasarak gayam iti financierna ket nangipatakderda iti bukodda a pagiwarnak.

“Agaplay man met datao! Kasapulanyo kano ket ti field reporter, isu?” nakunak.

“Itatalnam man dita!” naggarakgak a nangisenias iti tugaw iti sango ti lamisaanna. Nagtugawak. Tinakderanna ti basbasaenna a newsprint  a nalabit ed-editenna itay simrekak ket nangtempla iti dua a mug a kape. Napatilmonak pay iti ayamuom ti barako.

“Kumapekapeta man pay ngalud…” indissona ti mug a naiparabaw iti saucer.

Diakon nalapdan ti bagik ket pinug-awakon ken kinideman ti imas ti kape.

(Maigibusto)