Iti pannarita ti maysa a political analyst,  nailet ti sistema politikal iti pagilian ta patpatarayen laeng dagiti sumagmamano a maimpluensia a pamilia. Nangaramidda iti sistema a para kadagiti bagbagida laeng.

Pudno la unay daytoy a pammaliiwna. Sipud pay idi addan puotmi daytoyen ti mapaspasamak. Nabayagen daytoy a praktis.

Ti dinastia politikal ket nabayagen a namayagpag a sistema, idinto a saan koma a rumbeng nga agtalinaed iti gimong ta maikkat ti tiansa ti asinoman a mangipadigo iti ammona para iti pagimbagan ti sapasap. Ta kaiyarigan ti dinastia politikal ti nakakulong iti ubong dagiti umili, nailet, limitado ti wayada a mangtakuat iti potensial a nabaked a lider iti gimong,   Binaliktad ti sistema a nabayagen a namayagpag iti maysa a lugar a no sadino a dagiti agkakapamilia—agkakabagian ti mangakem iti panangidaulo ti gimong idinto a rumbeng laeng a pagsisinnublatan dagiti makabael a lider ti turay.

Ti sistema ket saan a mangited iti paratignay ti sangkagimongan gapu iti limitado a  panangipakita ti amin a makabael para iti sapasap a panagdur-as. Tumaud ti saan a nasayaat nga atmospera ti nawaya a tignay-gimong. Nupay adda met  linteg a pagbasaran itoy a pannakagupedna, saan a naikaskaso ta rimmimbaw ti bukod nga interes iti napudpudno a panagserbi.

Iti 1986 a konstitusion ti pagilian, nalawag a nakaindikar ti maysa a probisio nga isu koma ti rumbeng a masurot:  “The State shall guarantee equal access to opportunities for public service, and prohibit political dynasties as may be defined by law.” (Article II, Sec. 26).

Saan a maikkan iti gundaway a maipatungpal dayta oportunidad a siwawaya ti amin nga agserbi iti serbisio publiko ta bekkelen ken limitaran ti dinastia politikal. Imbes a daydiay maikkan koma iti nawaya nga akem ket isu ti makarikna iti pannakaimameg.

Saan a nasayaat ti dinastia politikal agsipud ta saan a maiyawat ti oportunidad iti asinoman para iti nalawlawa a panirigan, nalawlawa koma a pagnomaran ti asinoman nga addaan essem iti serbisio publiko. Ti positibo a kaipapanan dayta nga oportunidad ket napukaw iti agdama a sistema.

Dinto magaraw daytoy a sistema no saan nga esseman ti nasged a panagbalbaliw—a ti laeng balota ti makaited iti maitutop a sungbat. Suruen koman ti agpili a nainsiriban.

Awan ti makaited iti panagbalbaliw no di met laeng dagiti botante—babaen ti panagbalin a nainsiriban iti panagpili iti sumaruno a mangidaulo ti ili.

Ti agpili babaen ti balota ket maysa a konstitusional a kalintegan. Saan ngarud a rumbeng nga ilako, nga isukat iti pagnumaran a banag, a padiktaran iti bilin ti sabali, wenno maiyagus iti direksion a saan met a makaited iti nasaksaknap a dur-as.

Ngarud, iti daytoy a panagpipili agbalin koma a nainsiriban ti amin tapno agturong ti gimong iti nakananama a panagbalbaliw.#