MAIKONTRA kadi iti interes dagiti napanglaw ti direktiba ti Department of Interior and Local Government kadagiti local government units, Philippine National Police ken dadduma pay a maseknan nga ahensia a mangipawilen ti panagdaliasat kadagiti national highways dagiti tricycles ken umasping a lugan tapno maliklikan dagiti aksidente kadagiti kangrunaan a kalsada?
Marurod dagiti adu nga agtagikua ken agmanmaneho iti tricycle iti nagduduma a lugar iti Pilipinas iti pannakaipakat ti DILG Memorandum Circular 2020 – 036 a pinirmaan ni Secretary Eduardo Año a mangimanmandar kadagiti LGU nga ipawilda ti panagdalan kadagiti national highways dagiti tricycles, pedicabs ken dadduma pay nga umasping a lugan, ken mangaramidda kadagiti lokal nga ordinansa para iti implementasion ti direktiba.
Ti pannakaiparit ti panagdaliasat kadagiti national highways dagiti tricycles ken umasping a lugan ket nabayagen a mayim-implementar sadiay Metro Manila ken kadagiti dadduma pay a dadakkel a siudad ta adda National Law, ti Republic Act No. 4136 (Land Transportation and Traffic Code) a mangipawil kadagitoy a klase ti lugan a magna kadagiti primary roads tapno malisian dagiti aksidente iti lugan. Saan a mailibak nga adu latta dagiti aglablabsing nangruna kadagiti abusado a driver dagiti pampasahero a tricycles ken pedicabs kadagiti siudad. Napalpalugudanda laeng iti naglabas a panawen gapu ta dayta ti pagsapulanda a pangalaanda iti pangbiagda kadagiti pamiliada.
Nakellaat ken agagal dagiti adu nga agtagikua ken agmanmaneho ti tricycles ken pumada a lugan kadagiti probinsia iti pannakaipawilen ti panagdaliasat dagiti luganda kadagiti national highways gapu ta kadagiti naglabas a dekada ket nawayada a dumalan kadagiti kayatda a kalsada ken makigiddanda kadagiti 4-wheel vehicles ken daddadakkel pay a behikulo. Adun dagiti napaspasamak nga aksidente kadagiti national highways a nakainaigan dagiti tricycles ken daddadakkel a lugan. Iti pannakapasamak dagiti kasta nga aksidente, kaaduanna a dagiti tricycles ti napakaruan gapu iti kalag-an ken kabassit ti lugan. Adun dagiti naibuis a biag kadagiti aksidente a dagiti tricycles ket dinungpar ti dakdakkel a lugan.
Napalawan dagiti adu a paset dagiti national highways kadagiti nagduduma a probinsia iti Pilipinas. Addan dagiti paset dagiti national highways a nagbalinen a 4-lane wenno uppat a linia. Adu pay latta dagiti makasali wenno obstruction kadagiti kalsada, isu nga addan immun-una a direktiba ti DILG kadagiti LGU a waknitanda dagiti makasali kadagiti national highways. No naananayton a maikkat dagiti makatubeng iti outer lane kadagiti national highways kas kadagiti kayo, poste, marker, pribado a balay wenno pader, ket nawayanton ti panagdaliasat dagiti lugan.
Iti implementasion ti DILG Memorandum Circular 2020 – 036, nasken ti panangputar dagiti LGU kadagiti tumtutop nga ordinansa kadagiti masakupanda tapno maurnos dagiti pagnaan dagiti tricycles ken umasping a lugan, ken dagiti awan ti sabali a pagnaanda a kalsada ket mapalubosanda nga agdaliasat kadagiti outer lanes wenno akin-ruar a linia dagiti national highways.
Adu dagiti komontra iti DILG Memorandum Circular 2020 – 036 ta ibilangda daytoy nga “anti – poor” ta dagiti kangrunaan a maapektaran ket dagiti napanglaw a ti kabaelanda laeng a gatangen, manehuen ken pagluganan ket tricycles ken dagiti dadduma pay nga umasping a lugan.
Sadiay House of Representatives, nagipila ni Albay Representative Joey Salceda, Chairman ti Committee on Ways and Means iti resolusion a mangkidkiddaw iti DILG nga ibabawida ti direktiba a mangipawil ti panagdaliasat dagiti tricycles kadagiti national highways. Impakaammo ni Salceda, maysa nga ekonomista ken sigud a gobernador ti probinsia iti Albay, a ginasut a ribu a pampasahero a tricycle operators ken drivers agraman dagiti pamiliada ti maapektaran iti pannakaipakat ti direktiba. Inlawlawagna a dagiti agarup 4.5 million a tricycles ket agbaybayadda iti road users tax nga agarup P1.2 billion iti tinawen, ken excise tax ken value-added tax iti gasoline ken petroleo a dumanon iti P52 billion iti tinawen a paset ti dakkel a budget ti Department of Public Works and Highways a P650 billion. Impakaammona pay ti report ti World Health Organization iti Pilipinas ken Land Transportation Office a ti mortality rate iti aksidente dagiti tricycles ken motorsiklo ket 0.085%, ken dagiti dadduma a lugan ket 0.282%.
Dakkel a katulongan dagiti tricycles iti public transportation nangruna kadagiti kaaduan a Pilipino a saan a makabael a gumatang wenno aglugan iti kotse wenno daddadakkel pay a lugan. Umagal dagiti maapektaran ta posible a maksayan dagiti mapasadaan wenno umatiddog dagiti rotada gapu iti pannakaipawilen nga agdaliasat kadagiti national highways.
Iti probinsia, kalaksidan kadagiti tricycles nga aglasat kadagiti national highways, adun dagiti naaramid a sidecar dagiti motorsiklo kas ti kurong-kurong ken kullalong a maar-aramat a pagbunag kadagiti pasahero ken kargamento. Umad-adun dagitoy a klase ti behikulo nga agdaldaliasat kadagiti kalsada ta nalaklaka nga amang ngem dagiti jeep wenno van a dagiti laeng babaknang wenno nasaysayaat ti kabibiagna dagiti makabael a gumatang.
Agpada nga adda pagsayaatan ken pagdaksan ti pannakaipawil ti panagdaliasat kadagiti national highways dagiti tricycles ken umasping a lugan. Ibilbilin ti DILG Memorandum Circular 2020 – 036 kadagiti LGU ti pannakaaramid dagiti mayanatup nga ordinansa. Ti nasayaat nga implementasion iti direktiba ket agbatay iti maputar a lokal a paglintegan. Dagiti mayor ken kameng ti konseho iti ili wenno siudad ket isuda ti kangrunaan nga agsungbat kadagiti kailianda ken masakupanda a lugar no nalinteg wenno nakillo ti ipakatda nga ordinansa iti pannakaipawil nga agdaliasat kadagiti national highways dagiti tricycles ken dadduma pay nga umarngi a behikulo.
Iti agtultuloy a panagadu dagiti lugan iti Pilipinas, nasken ti naing-inget a pannakaadaptar dagiti baro a linteg ken pagannurotan tapno naan-annayas ti taray ti trapiko ken malisian ti pannakapasamak dagiti aksidente a mabalin a pakakettelan iti biag.