KASANGSANGPETKO a naggapu iti pagadalan idi sinabatnak ni Insan Angie. Kinarintarnak a mapankami agpaipalad iti balay da Anti Sianang. Adda kano kasang-sangpet a baket a nalaing a mammalad.

Adu dagiti nadatnganmi a tattao iti paraangan da anti. Iti sirok ti pataguab, nakatugaw ti panglukmegen a baket. Madama a palpaladanna ti maysa a balasang.

“Kas ipakita dagiti gerger ti dakulapmo, basang, rumang-ayto ti biagmo,” nabatad ken nalawag nga imbalikas ti baket. Immisem ti napaladan idinto a nagkinnitakami ken ni kasin-sin. Nagngilangilak.

“Mano kadi ti pagbayad, ading?” dinamagko iti  kaabayko.

“Boluntario, Manang,” in-sungbatna. “Para daton ken ni Mama Mary kano.”

“Sige, agpaipaladak met,” kinunak a dagus. Adda pay met la lima pisos a teddak a napan nagbasa. Magagaranak met a mangammo iti gasatko.

Nadanon ti batangmi ken insan. Pinadata ti baket ti da-kulapko. Nabayag a minu-lenglenganna. Nagngilangil ti baket.

“Ania ti mabasam a gasat-ko, nana?” inamadko.

“Nalidem ti masakbayam, basang. Tumapuak amin a gerger ti dakulapmo. Uray kasano a panagagawam, awanto a pulos ti pagdur-asan ti biagmo,” kinunana.

Diak nakatimek.

Simmaruno a binasa ti baket ti palad ni Insan Angie.

“Dikanto makurkurangan iti kuarta. Makatumpongkanto iti asawam a nasaliwanwan ti panagbiagna. Naragsakto ti panagbiagmo,” kinuna ti mam-malad.

Diak matimtimek bayat ti panagawidmi ken ni insan. Nakaragragsak ni insan gapu ta napnek iti naipalad kenkuana.

“Pumudno la ketdi ti impalad kenka ti baket, insan,” naku-nak. “Agpayso met a saanka a makurkurangan iti kuarta. Ken sigurado la ketdi a makaasa-wakanto iti nabaknang. Narag-sakto ti biagmi, kas impadto ti baket.”

“Ngem naglidem met ti impadtona a gasatmo,” kinuna ni Insan Angie. “Sapay koma ta saan a pumudno.”

“Iti agdama a kasasaadko, nalidem ti masirmatak a masak-bayan,” nakunak ket immange-sak iti nauneg sako imbulos a sennaay.

“Saanka a maawanan iti namnama,” pinisel ni Insan Angie ti imak.

Saannak a nagtimek. Naka-riknaak ketdi iti apagapaman a bang-ar iti panangpisel ni Insan Angie iti dakulapko.

Naiddepen ti silaw iti salas idi sumangpetkami. Awanen ti arimekmek iti siled da Angkel Isio ken Anti Mansing.

Iti dayta a rabii, kuma-laisegak iti iddak. Parbango-nen ngem diak pay la maala ti turogko. Mapampanunotko ti nabasa ti baket a gasatko. Nagsennaayak. Nupay diak unay mamati a mabasa ti gasat iti dakulap, napugtuan ti baket ti agdama a kasasaadko. Maki-gigianak laeng kada Angkel Isio. Ulilaakon. Nasapa a pim-musay dagiti dadakkelko a naaksidente iti naminsan a yuudongda iti ili.

Nasayaat met ketdi ti panna-kilangen da Angkel Isio nang-nangruna ni Insan Angie. Ngem ibilangko ti bagik nga arig katu-long iti paggigianak.

Maipanggep ken Insan Angie, mamatiak a pudno ti padto ti baket kenkuana. Agpay-so a saan a makurkurangan iti kuarta.

Kabigatanna, nasapaak a napan nagbasa. Madama nga agpadpadalus ti maestromi iti kuartomi. Immasidegak kadagiti kaklaseak nga agtutungtong iti sirok ti mangga. Ti mammalad a baket ti topikoda.

“Patpatienyo met daydiay a baket,” kinuna ni Anthony. “Kunana ketdin a dagitoy a dakulap ti mangikulbo kaniak. Dagitoyto ketdi a ti agukkon kadagiti babbai. Itoy a tiempo, no adda kuartam, tangaden-daka, agraman dagiti tsiks!” impangkusawna sanak kinidda-yan.

Naglibbiak. Madi man ti papangremak ken ni Anthony. Kunam la no sino a pontio pilato. Dakdakkel pay siguro ti linaon ti utek diay banias ngem isu.

Isu met a nagbatingting ket inagawaak ti napan nakilinia iti sanguanan ti flagpole.

Impakaammo ti maestrami a final examinationmi inton Bier-nes. Saan kano a mapalubosan nga ageksamen ti saan pay a nakabayad iti matrikulana. Nariribukannak. Diak pay nakabayad iti obligasionko iti eskuela. Numona ta ngernge-rannak ni anti Mansing no kasdiay a dumawatak kenkuana iti kuarta. Naasi kaniak ni uliteg Isio ngem di met agintek iti balay ta ad-adda nga iti sabali a lugar ti pakaidestinuanna. Superbisor ti maysa a kompania ti seguro ni angkel.

Tegteggedek iti binulan ti gasgastuek iti pagadalan ba-baen ti panaglaba ken itutu-longko kadagiti aramid iti balay da Angkel Isio. An-anusak ta isuda laeng ti ammok a kamangak.

Pito laeng ti tawenko idi natay dagiti dadakkelko. Immuna a naggianak iti maysa nga ikitko. Ngem padami met a napanglaw ket dinak kaba-elan a pagadalen iti sekun-daria. Isu nga idi indiaya ni Angkel Isio a pagbasaennak kas subad iti panaggianko iti balayda, immanamongak a dagus ta kayatko ti maka-turpos iti uray nababa a kurso. Saanmi a kabagian da Angkel Isio ngem dayta ti imbagana a pangawagko kenkuana.

Iti malem, agderetsoak iti balay tapno isaganak ti pang-rabiimi. Kayat ni Anti Mansing a nakalutoakon no makasangpet. Manmano a masapa nga agawid ni Anti Mansing manipud iti pagopi-sinaanna. Tunggal Mierkoles ken Sabado, aglabaak iti mureng. Plantsaek iti malem ti Domingo.

Dandani awan ti tiempok nga agbasa iti leksionko.

Ap-apalak ni Insan Angie iti kinagasatna nga anak. Kayariganna ti sarming a ma-salsaluadan. Awan trabahona iti balay. Awan problemana iti kuarta ta nalabon ti it-ited ni Angkel Isio nga alawansna iti linawas.  Adda bukodna a TV, DVD, ken nangina ti selpon-na.

Taltalek pay ni Insan Angie, nakunak iti bagik ket sinen-naayak no apay nga adda dagiti kas kaniak a narigat ti kasasaadna iti biag.

(Adda tuloyna)