NGEM dina kayat a sawen nga awanan iti positibo a papanan dayta a panagtalek. Masapul nga adda naimbag, nasayaat a turongenna.
Serie maipapan iti nasayaat a komunikasion daytoy Ilokano 101. Atupagen laeng daytoy dagiti agibunga iti naimbag ken nasayaat no di man manakem a sursuro iti komunikasion.
Ngarud, dagita immuna a nadakamat ti kasapulan para iti makapnek a panagsao.
Malaksid kadagita, adda met dagiti kasapulan nga akmen ti maysa a tao tapno makuna a nalaing, mararaem ken ad-adda pay a denggen dagiti dumdumngeg. Maysa a talugading nga awan no di man agkurang kadagiti dadduma. No akmen dagitoy a talugading kabayatan ti panagsao, ad-adda pay a raemen ken denggendaka ti tallaong. Itoy a punto, dumteng kenka ti kayaw no di man dayaw.
Dagiti Kasapulan nga Akmen ti Agsasao:
- timek
- panangiyebkas kadagiti balikas
- takder
- kumpas
- tignay
Dagitoy dagiti talugading nga umuna wenno kangrunaan a kitaen wenno dillawen ti dumngeg iti man pormal ken impormal a panagsasao ken uray kadagiti kontes iti panagsao: kontes iti poetry reading, saribitniw (declamation), bitla (iti nagduduma a parang, ta adu dagiti klase ti bitla) ken dadduma pay.
Masapul a perpekto wenno maited amin dagitoy lima nga akmen iti panagsao. Saan a perpekto no maysa laeng. Saanen a nasamay no dua. No tallo wenno ad-adu, nasaysayaat no agsanayka pay nga umuna ta amangan no pumanaw wenno makaturog ti dumngeg kenka. Wenno saan, saoka a sao ngem sabali met ti obra ti udiens, agteteksda. Ngamin, saanmo a naipakita, dimo naiparang dagiti umno a talugading iti panagsao.
Awan ti naidumduma kadakuada. Addaanda amin iti kabukbukodan nga akem a mangitag-ay iti panagsao.
Nakakitakayon wenno napadasanyo kadin ti dimngeg iti nalaing nga orador? Adda amin kenkuana dagitoy a talugading. Sakbay a nagorador, inadal, pinerpektona pay nga umuna dagitoy lima a talugading.
Idi naghuradoak iti First National Saribitniw Contest a naangay iti Regional Teachers Training Center, sadiay San Fernando City, La Union, impangrunak a kinita dagitoy lima a talugading. Saanko nga inikkan iti importansia ti imbasada a declamation ta nangabakdan iti regional level. Ngarud, napintas la ketdi dagiti declamation. No kasano nga ideliberda dayta a declamation ti kuestion.
Nadamag pay no kasano ti panaghurado. Siempre, simple laeng, suroten dagiti pagannurotan iti speech and oral communications. Maysa laeng dagitoy lima a talugading kadagiti nagkaadu a pagannurotan.
NASKEN, ulitek, NASKEN dagitoy a lima. Total, limlima met laeng dagitoy, saan? Ad-adu pay ti aramidem no aglutoka iti innapuy.
Tapno nalawlawag ngarud ti tungtongan, nasken nga ibinsabinsak ida.
- Timek.
Napigsa? Nakapsut? Nabukel? Kasla timek ti kurimed nga uttot wenno timek ti tikka? Wenno timek ti agnernerbios? Timek ti malaglagawan? Timek ti dina ammo ti sumaruno a sawenna?
First impression technique, timek!
Masapul a kalkulado. Daydiay saan a napigsa unay ken saan met a nakapsut. Daydiay kapkapnekan a mangngeg amin. Masapul a relax ti panagsao, kas iti gagangay a pannakipatpatang iti gagangay a tungtongan.
No gagangay a tungtongan, no kunatayo, adda panawen nga inka ideliber ti naliday, makapakatawa, makapungtot, makaguyugoy a linia ken dadduma pay. Nasken nga idelibermo dayta ta no saan, napaayka iti inka panagsao.
Eksperto ditoy dagiti artista. Amin amin ket artista iti bukodna a lubong. Amin amin ket kabaelanna ti agideliber iti umno a binatog a makapnek kadagiti dumdumngeg.
Ngem no nagsaoka ket agongmo laeng ti makangngeg, agiinnarasaas dagiti dumdumngeg no ania ti ibagbagam. Agongna laeng ti makangngeg, kunada a. Dagiti dadduma, dumngegda laengen kadagiti ipodda wenno MP4, MP3 wenno ania la ditan ti aramidenda. Ti makapadakes no panawandaka nga agsasao gapu ta dida ngarud mangngeg ti sasawem.
Timek. First impression technique. Kasano a kumablaawka kadagiti sangaili ken kadagiti dumdumngeg?
Intayo man iti speech.
Maragsakanak a naitallaong kadagiti madaydayaw a sangaili, isuda….(nagan)… ken kasta met kadakayo, kakabsat, ammak ken innak ida. Maragsakanak, kunam, ngem saan met a naragsak ti timekmo, todas ni laing! Wenno maragsakannak, kunam ket agnernerbioska met, mariano garapon!
Maragsakannak, no kunam, siraragsakka a talaga. Agtaud dita pusom dayta a ragsak. Adda nangbag-otam a sigpit dayta a kinaragsak, ti sigpit ti kinaragsak iti sagumbi ti pusom.
(Adda tuloyna)